Ulubione projekty
Twoja lista jest pusta
Dodano projekt
Usunięto projekt
Związane na lata
Cegły klinkierowe, trwałe i wytrzymałe oraz odporne nawet na najtrudniejsze czynniki zewnętrzne, stanowią doskonały budulec. Oprócz zalet technicznych, dają też wiele możliwości tworzenia niepowtarzalnych elewacji.
Na charakter budynku można wpływać na wiele sposobów. Istotną rolę gra tu nie tylko wybór materiału wykończeniowego, ale także sposób jego ułożenia czy połączenia z innymi materiałami. W przypadku cegieł, duży wpływ na ostateczny wygląd obiektu ma rodzaj zastosowanego wiązania, czyli sposób ułożenia cegieł w murze. Każde wiązanie wyróżnia się właściwym dla niego rysunkiem spoin, tzw. wątkiem.
Pełne spektrum możliwości
W zasadzie można wyróżnić tyle wiązań, ile pomysłów ma projektant.
Cegła dzięki swojemu prostokątnemu kształtowi daje praktycznie
nieograniczone możliwości kreowania powierzchni muru. Jest jednak
co najmniej kilkanaście rodzajów wiązań, które funkcjonują w
architekturze pod osobnymi nazwami i są powszechnie rozpoznawalne.
Podstawowe różnice pomiędzy poszczególnymi odmianami to wariant
ułożenia cegieł - w niektórych wiązaniach widoczne są jedynie
wozówki cegieł, czyli boki z dłuższą podstawą; w pozostałych
wykorzystuje się także główki, czyli boki węższe.
Wiązania wozówkowe
Wiązania opierające się wyłącznie na wozówkach są łatwiejsze i
szybsze do wykonania, dlatego cieszą się dużą popularnością mimo
jednostajnego rysunku lica muru w porównaniu do innych wariantów
ułożenia cegieł. Wiązania wozówkowe różnią się między sobą sposobem
rozmieszczenia cegieł, które mogą być przesunięte o ½ długości
(tzw. wiązanie średnie) lub o ¼ długości (tzw. wiązanie
dźwigające). Cegły w wiązaniu mogą być zlokalizowane w kolumnie (w
pionie) lub np. schodzić ukośnie w dół.
Wiązania główkowe
Wiązania główkowe mają wiele odmian, ponieważ murowanie cegieł tak,
by na zewnątrz była widoczna jej główka, można zrealizować na wiele
sposobów. Stosunkowo popularne są wiązania dzikie, czyli
nieregularne rozmieszczenie główek w płaszczyźnie muru. Na 1 m2
przypada zwykle ok. 5 główek. Inaczej jest w przypadku wiązań
flamandzkich czy kowadełkowych. Te wywiedzione z flamandzkiej
architektury polegają na naprzemiennym układaniu cegieł stroną
wozówkową i główkową, dzięki czemu powstaje swoista szachownica.
Wiązanie kowadełkowe jest prawie identyczne, ale zamiast jednej
wozówki między główkami układane są dwie. Pewne podobieństwo można
także zauważyć w wiązaniu holenderskim, gdzie w jednym rzędzie
wykorzystuje się naprzemiennie krótszą i dłuższą stronę cegły,
natomiast w rzędzie poniżej stosuje się same główki. Z kolei
wiązanie gotyckie, zwane też polskim, opiera się na murowaniu
główek w kolumnie, przy czym każda główka jest przesunięta o połowę
długości względem cegieł w rzędzie nad i pod nią. Zaletą tego
wiązania jest estetyczny rysunek powierzchni licowej, wadą -
trudniejsza praca murarza. Jeśli między główkami zamiast jednej
wozówki wmuruje się dwie, z wiązania gotyckiego powstanie wiązanie
śląskie. To, jaką różnicę w wyglądzie muru może wywołać rodzaj
zastosowanego wiązania dobrze widać na przykładzie wiązania
główkowego i blokowego. To pierwsze polega na wymurowaniu całej
powierzchni wyłącznie główkami cegieł - elewacja sprawia wtedy
wrażenie mozaiki drobnych kwadratów. Zupełnie inaczej prezentuje
się płaszczyzna ściany w przypadku wiązania blokowego, które w
dużej mierze polega na murowaniu stroną wozówkową - główką pojawia
się tylko co ok. 4 cegły.
Wiązania krzyżowe i inne propozycje
Wiązania krzyżowe polegają na naprzemiennym ułożeniu główek i
wozówek cegieł w taki sposób, że powstaje kształt podobny do
krzyża, stąd ich nazwa. Może być to wzór powtórzony na całej
wysokości muru, jeden pod drugim, albo np. pojedynczy "krzyż"
rozmieszczony w odstępach. Nie ma tu w zasadzie żadnych ograniczeń.
Jeszcze ciekawiej prezentują się rozwiązania niestandardowe, do
których zalicza się m.in. wymurowanie części cegieł na płasko, w
tradycyjny sposób, a pozostałych prostopadle do nich - tak, że
część cegły wystaje na zewnątrz powierzchni muru, tworząc swoiste
"kolce". Te oryginalne wiązania spotkać można np. nad oknami lub
nawet na większości powierzchni elewacji. Inna możliwość układania
klinkieru, tworząca wyjątkowy efekt końcowy, to ustawienie cegieł w
pionie, czyli całkowite zerwanie z klasyczną zasadą murowania
prostopadłościanów z gliny. Taki zabieg wykorzystano m.in. na
elewacji Centrum Wymiaru Sprawiedliwości w Debreczynie na Węgrzech,
gdzie zastosowana cegła licowa Röben FEHNBRAND jest na prawie całej
elewacji ustawiona w orientacji pionowej. Dzięki oryginalnemu
wiązaniu oraz nieregularnej strukturze tej ręcznie formowanej cegły
efekt końcowy jest naprawdę wyjątkowy.
(fot. Röben)