Jak rozliczyć się z ulg mieszkaniowych

W roku 2003 praktycznie funkcjonowały - jako prawa nabyte - wszystkie ulgi mieszkaniowe które obowiązywały od początku istnienia ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dziś podpowiadamy jak nie pogubić się wśród rubryk formularza zeznania podatkowego.

Zaczynamy wędrówkę po formularzu PIT D czyli "Informacji o odliczeniu wydatków mieszkaniowych w 2003 roku". Aktualnie ma 4 strony gęstego druku ale ten kto korzysta z ulgi odsetkowej musi dodatkowo wypełnić PIT 2k - czyli "Oświadczenie o wysokości wydatków związanych z inwestycją służącą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych".

W obu tych formularzach jak i w rocznych zeznaniach - czy to będzie PIT 36 czy PIT 37 - musimy wypełnić część A dotyczącą danych osobowych podatnika i jego współmałżonka.

Przy wypełnianiu PIT D czytajmy punkt po punkcie objaśnienia do tego formularza mając pod ręką zeznania PIT D z ubiegłego roku. Będą potrzebne do wypełnienia tych rubryk w których wykazujemy ulgi wykorzystane w latach poprzednich - np. w okienku nr 37.

Część B

formularza PIT D dotyczy ulg w formie odliczeń od dochodu.

- Część B1 - wypełniają podatnicy korzystający z odliczenia odsetek od kredytu zaciągniętego na własne potrzeby mieszkaniowe.

Ulga odsetkowa obowiązująca od 2002 roku pozwala odliczać od podstawy wymiaru podatku wydatki poniesione na spłatę odsetek od kredytu udzielonego (przez bank lub SKOK) podatnikowi na sfinansowanie inwestycji która ma zaspokoić jego własne potrzeby mieszkaniowe.

Z ulgi odsetkowej może korzystać podatnik który w przeszłości nie odliczał od dochodu przychodu lub podatku wydatków na cele mieszkaniowe - czy to na kupno budowę mieszkania z deweloperem spółdzielnią lub na własną inwestycję mieszkaniową. Podatnik nie mógł też korzystać z ulgi na kupno działki budowlanej ani z ulgi za oszczędzanie w kasie mieszkaniowej. Jednak jeżeli podatnik ulgę w starej wersji zwrócił - z odsetkowej skorzystać może.

Uwaga nie można też odliczyć od dochodu odsetek od spłacanego w czynszu kredytu udzielanego przez Krajowy Fundusz Mieszkaniowy odsetek od kredytów udzielanych przez kasę mieszkaniową a także odsetek od tych kredytów w spłacaniu których pomaga państwo.

Odsetki odlicza się od kredytu nie wyższego niż 189 tys. zł. Kto zaciągnął kredyt w kwocie wyższej np. 250 tys. zł i bank dał mu zaświadczenie o odsetkach spłacanych od zadłużenia 250 tys. zł powinien wysokość odliczanych odsetek ustalić proporcjonalnie - tzn. kwotę zapłaconych w roku odsetek przemnożyć przez taki wskaźnik jaki wynika z podzielenia 189:250 a więc 0 756.

Pamiętajmy że odliczamy jedynie odsetki od kredytu zaciągniętego po 1 stycznia 2002 a kredytowana inwestycja musi mieć przeznaczenie mieszkaniowe. Musi też zostać zakończona przed upływem trzech lat od końca roku kalendarzowego w którym uzyskano pozwolenie na budowę nie wcześniej jednak niż w 2002 roku. Ten ostatni warunek dotyczy już wyłącznie inwestorów indywidualnych. W przypadku mieszkań nabywanych od deweloperów czy spółdzielni ten trzyletni okres inwestycji nie wiąże podatnika. Aby jednak móc odliczać odsetki musimy mieć akt notarialny własności lub spółdzielcze prawo do lokalu.

- Część B2 - wypełniają tylko te osoby które w 2003 roku kontynuowały budowę mieszkań na wynajem rozpoczętych przed 2001 rokiem

Odliczać można od dochodu wydatki na kontynuację budowy budynku mieszkalnego wielorodzinnego z przeznaczeniem co najmniej pięciu lokali na wynajem. Dochód pomniejsza się o wydatki nieprzekraczające kwoty 189 tys. zł razy liczba budowanych mieszkań razy udział w budynku.

Wydatki trzeba dokumentować fakturami wystawionymi wyłącznie przez płatnika VAT. Ulga ta dotyczy osób które rozpoczęły finansowanie budowy mieszkań na wynajem przed 2001 rokiem. Od tego roku ulgę zniesiono i korzystać z niej można jedynie na zasadach praw nabytych i tylko do 2003 roku włącznie.

- W części B3 - wykazujemy odliczane od dochodu wydatki na budowę domu lub mieszkania do kwoty nie wyższej niż 189 tys. zł.

Dotyczy to inwestycji na potrzeby własne rozpoczętej przed 1997 rokiem (gdyż od tego roku obowiązywało odliczanie 19 proc. wydatków od podatku). W ramach praw nabytych tę formę ulgi można jeszcze kontynuować do końca 2004 roku.

- W części B4 - może ujawnić się bardzo stara ulga jeszcze z 1992 i 1993 r. dotycząca spłaty wówczas pobranego kredytu z zakładu pracy na cele mieszkaniowe.

- Część B5 - do jej wypełnienia przyda się zeznanie ubiegłoroczne. Trzeba bowiem podać faktycznie już wykorzystane odliczenie w ubiegłych latach.

- W części B6 - pokazujemy m.in. wydatki poniesione w latach 1997 - 1999 na spłatę kredytów zaciągniętych przez spółdzielnie mieszkaniowe przed 31 maja 1992 r. (o ile wydatki te nie znalazły wówczas pokrycia w dochodach).

- W części B7 - wpisujemy już kwotę odliczeń od dochodu w 2003 roku.

Część C

wypełniają jedynie małżonkowie którzy składają odrębne zeznania PIT 36 i PIT 37 lub składają zeznanie PIT 28.

Część D

obejmuje blok ulg w których odliczeń dokonuje się nie od dochodu lecz od podatku i jest to zazwyczaj 19 proc. poniesionego wydatku (z wyjątkiem oszczędności lokowanych w kasie mieszkaniowej - tu odliczenie wynosi 30 proc. oszczędności).

- W części D1 - wykazujemy limity przysługujących odliczeń wydatki objęte ulgą i kwoty przysługujących odliczeń. To rozliczenie dotyczy ulg:

• - na zakup działki budowlanej (wiersz 1)
• - na budowę mieszkania lub domu ze spółdzielnią lub deweloperem (wiersz 2)
• - samodzielnie prowadzoną inwestycję np. budowę domu jednorodzinnego (wiersz 3)
• - ulgę za systematyczne oszczędzanie w kasie mieszkaniowej (wiersz 4).

Pamiętajmy że łączne odliczenie od podatku z tytułu ulg w wierszach 2 3 i 4 nie może przekroczyć limitu 35 910 zł. Jest to właśnie 19 proc. kwoty 189 tys. zł. Wydatki muszą być dokumentowane fakturami VAT. I tę ulgę można kontynuować jedynie do końca 2004 roku.

Wielkość odliczania od podatku 30 proc. oszczędności składanych w kasie mieszkaniowej nie może być wyższa od limitu w roku - 11 340 zł za rok 2003. Suma ta to 6 proc. limitu 189 tys. zł. Limit 11 340 tys. zł odpowiada oszczędnościom złożonym w kasie w kwocie 37 800 zł. Natomiast 30 proc. od 37 800 zł - to właśnie 11 340 zł.

Trzeba ponadto pamiętać że odliczane w okresie oszczędzania kwoty od podatku muszą się mieścić nie tylko w rocznych limitach ale i w tzw. dużym limicie czyli w kwocie 35 910 zł. Z ulgi za oszczędzanie w kasie mieszkaniowej możemy korzystać tak długo na jak długo zawarliśmy z kasą mieszkaniową umowę przed końcem 2001 roku.

- Część D2 - dotyczy np. tych którzy skorzystali z ulgi od podatku przy sprzedaży nieruchomości np. sprzedali mieszkanie które posiadali krócej niż 5 lat i uzyskali zwolnienie z 10-procentowego podatku ponieważ zainwestowali uzyskane ze sprzedaży pieniądze w inwestycję mieszkaniową i korzystają z ulgi budowlanej. Muszą ją pomniejszyć właśnie o to zwolnienie.

- Część D3 - dotyczy podatników którzy zrezygnowali z kwater służbowych np. wojskowych.

- Część D4 - zawiera podsumowanie przysługującego odliczenia od podatku w 2003 roku.

- Część D5 - tutaj rozliczamy ulgę remontową.

Żeby w ogóle zacząć korzystanie z tej ulgi trzeba wydać przynajmniej 567 zł. Ulga ta formalnie już nie istnieje ale w ramach praw nabytych można ją wykorzystywać do 2005 roku włącznie. Kto zatem nic na remont nie wydał w 2003 roku to w tym roku nic nie odpisze ale cały jej limit może jeszcze wykorzystać w roku 2004 i 2005.

Odliczamy od podatku 19 proc. poniesionych wydatków na cele remontowe i modernizacyjne ale tylko do wysokości określonej kwoty. Limit czyli kwota o którą można zmniejszyć podatek wyznaczona jest na okres wspomnianych już trzech lat.

Oto limity:

- jeśli wydatki dotyczą budynku mieszkalnego podatek może być zmniejszony maksymalnie o 5670 zł co odpowiada wydatkowi 29 842 zł

- jeśli wydatki dotyczą mieszkania podatek może być zmniejszony maksymalnie o 4725 zł co odpowiada wydatkowi 24 868 zł

Uwaga: Te limity się nie sumują! Korzystamy tylko z jednego aczkolwiek remontować możemy kilka mieszkań i dom. Limit odliczeń wynosi wtedy 5670 zł.

Uwaga każdy z tych limitów może być podwyższony o odliczenie od podatku - do 945 zł - o ile wydamy do 4973 zł na remont i modernizację instalacji gazowej i urządzeń eksplozymetrycznych.

Warto wiedzieć że małżeństwu przysługuje łącznie jeden limit ulgi remontowej. Uwaga ulga podatkowa przysługuje również za wpłaty na wyodrębniony fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej a także wpłaty na wyodrębniony fundusz remontowy spółdzielni mieszkaniowej. Trzeba jednak przedstawić zaświadczenia o dokonaniu tych wpłat. Wpłaty na fundusz remontowy przedstawiamy jako wydatki na remont i modernizację.

Jako wydatki na remont i modernizację możemy też wykazać wydatki poniesione na wykończenie nowego mieszkania lub domu. Na wszystkie prace i materiały trzeba mieć faktury VAT.

- W części D6 - wykazujemy należne do 2002 roku odliczenie od podatku którego nie mogliśmy zrealizować bo w latach ubiegłych zabrakło nam podatku.

- W części D7 - podliczamy ostatecznie należny nam do zwrotu podatek.

Uwaga zanim zaniesiemy rozliczenie do urzędu skarbowego sprawdźmy czy wszystkie odliczenia jesteśmy w stanie udokumentować.

Krystyna Milewska "Rzeczpospolita" dodatek "Nieruchomości" z dn. 9.02.04 r.