Dobry klimat

Dla krótkiego przypomnienia - w polskich warunkach wymagana jest zgodność z Aprobatą Techniczną lub Polską Normą. Warto pytać też o znak bezpieczeństwa - B oraz atest Państwowego Zakładu Higieny. Ten ostatni jest bardzo ważny przy podejmowaniu oceny czy dany materiał jest zdrowy.

Promieniowanie

Materiały budowlane wydzielają naturalne promieniowanie którego źródłem są pierwiastki zawarte w surowcach mineralnych - m.in. potas rad tor i radon. Promieniowanie to wydziela dwa rodzaje fal - promienie alfa które oddziałują na układ oddechowy i promienie gamma które mają wpływ na funkcjonowanie całego organizmu. Ilość promieniowania mierzy się milisiwertach (mSv). W ciągu roku przeciętnie przyjmujemy promieniowanie w wysokości ok. 3 mSv co jest dawką niewielką i bezpieczną dla zdrowia. Wielkość promieniowania zależy jednak nie tylko od stężenia promieniotwórczych pierwiastków w stosowanych materiałach ale też od rozmieszczenia ich w pomieszczeniach wielkości pomieszczeń i ich wentylacji (im lepsza wentylacja tym mniejsze promieniowanie). Najmniejsze stężenie mają materiały produkowane na bazie piasku - np. beton komórkowy Ytong cegły silikatowe gips czy wapno. Materiały trzeba sprawdzać pod kątem promieniotwórczości.

Innym rodzajem promieniowania jest promieniowanie elektromagnetyczne które wytwarzają stacje transformatorowe linie wysokiego napięcia i urządzenia zasilane prądem. U osób wrażliwych nawet niewielkie pole elektromagnetyczne może powodować bóle głowy rozdrażnienie czy bezsenność. Natężenie pola magnetycznego mierzy się mikroteslach (uT). Nie powinno się przekraczać granicy 0 3 uT. Innym rodzajem promieniowania z którym możemy mieć do czynienia w domu są mikrofale.

Wentylacja

Wentylacja polega na wymianie powietrza - zanieczyszczonego na świeże. Zapewnia dopływ świeżego powietrza odprowadza parę wodną i zapachy. Jeśli wentylacja jest kiepska na ścianach pojawia się grzyb i pleśń a samopoczucie mieszkańców jest coraz gorsze. Obowiązujące przepisy mówią że bezpośrednią wentylację muszą mieć jedynie kuchnie i łazienki inne pomieszczenia mogą być wentylowane pośrednio. Jednak niewystarczająca wentylacja domu skutkuje złym samopoczuciem domowników którzy wdychają kurz pyłki zarodniki różne opary i dwutlenek węgla. Minimalną wymianę powietrza w pomieszczeniach - budynkach mieszkalnych zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej reguluje Polska Norma PN - 83/B-03430.

Do wentylacji pomieszczeń można wykorzystać systemy wentylacji naturalnej lub mechanicznej: wywiewne i nawiewno-wywiewne. Wentylacja naturalna (grawitacyjna) jest najbardziej znana i najczęściej wykorzystywana. Jest tania i cicha. Siłą napędową jest różnica temperatury i gęstości powietrza w środku i na zewnątrz budynku oraz siła wiatru. Zimne powietrze dociera do domu przez drzwi i okna lub przez specjalne nawiewniki. Cieplejsze powietrze (które zdążyło się ogrzać) gromadzi się pod sufitem i z pomieszczeń w których zamontowano kratki wentylacyjne wydostaje się przewodami na zewnątrz. Nad samoistnym przepływem powietrza nie ma jednak żadnej kontroli. Poza tym w przypadku nowych technologii coraz cieplejszych domów i szczelnych budynków - jest ona niewystarczająca.

Drugim rodzajem jest wentylacja mechaniczna wywiewna która polega na zainstalowaniu wentylatorów wywiewnych w przewodach wentylacyjnych. Wentylatory takie - np. okapy lub wentylatory łazienkowe mogą działać ciągle lub czasowo. Powietrze dociera tu tak samo jak w przypadku wentylacji naturalnej a odprowadzane jest mechanicznie. Stosowany jest jako uzupełnienie wentylacji grawitacyjnej.

W wentylacji mechaniczno-nawiewowej w przewodach wentylacyjnych montuje się nie tylko wywiew ale też nawiew powietrza. Umożliwia to odzyskiwanie ciepła z powietrza odprowadzanego na zewnatrz - tzw. rekuperację. Przez rekuperator przepływają oba strumienie powietrza - "nowy" i "stary" i przekazują sobie ciepło nie mieszając się ze sobą. Rekuperator zimą ogrzewa powietrze latem pomaga obniżyć temperaturę. Rekuperacja jest najbardziej efektywnym sposobem wentylacji pomieszczeń - oczyszcza i ogrzewa powietrze. Jest jednak również droga i zajmuje dość dużo miejsca - najczęściej strychu lub piwnicy.

Hałas

Hałas bywa uciążliwy a trwający długo może źle wpływać na zdrowie. Mierzy się go w decybelach (dB). Wymagania dotyczące jakości akustycznej budynków zawarte są w Polskiej Normie B/02151/3. Ważne są tu dwa wskaźniki - izolacyjność powietrzna (R) dla ścian i stropów oraz izolacyjność od dźwięków materiałowych (L) tylko dla stropów. Im niższe wskaźniki tym większy poziom hałasu.

Natężenie hałasu można zniwelować oknami. Izolacyjność akustyczną okien charakteryzuje współczynnik Rw który mówi o zdolności tłumienia dźwięków (im większe Rw tym lepiej chroni przed hałasem). Okna o wysokim wskaźniku izolacyjności są bardzo szczelne aby umożliwić wymianę powietrza muszą więc być wyposażone w specjalne nawiewniki powietrza. Na izolacyjność okien wpływa szczelność pomiędzy ościeżnicą a murem liczba szyb ich grubość rodzaj sposób zamocowania i zastosowane uszczelki oraz gaz znajdujący się pomiędzy szybami. Okna o dobrych parametrach akustycznych mają wskaźnik Rw = 35 dB. W ofercie producentów można znaleźć okna o Rw wynoszącym nawet 51 dB.

Hanna Krzyżosiak "Rzeczpospolita" dodatek "Nieruchomości-Budownictwo" z dn. 17.11.03r.