Jakie okna wybrać, aby skutecznie doświetlić poddasze?

Poddasze w domu jednorodzinnym stanowi czarującą przestrzeń dzięki specyficznym skosom, jednak, aby wygodnie na nim żyć i móc stworzyć przytulny klimat, należy zadbać o optymalne doświetlenie naturalnym światłem. O tym, czym kierować się przy wyborze okien dachowych, by mieszkało się nam komfortowo, opowiadają architekt Mariusz Jaworski z Pracowni Projektowej ARCHIPELAG oraz architektka Monika Kupska-Kupis z firmy VELUX Polska.

Usytuowanie na działce 

Dzięki odpowiedniemu usytuowaniu budynku względem stron świata można efektywnie wykorzystywać ciepło energii słonecznej. Znaczenie dobrego doświetlenia dziennym światłem jest także istotne dla ludzi – wprawia w lepszy nastrój, chętniej też chce się przebywać w takich pomieszczeniach. Okna mogą wychodzić na wszystkie cztery strony świata, ale przez te skierowane na południowy-zachód można pozyskać najwięcej słońca, wpadającego do wnętrza przez cały dzień. Aby zminimalizować straty energii, należy ograniczyć ilość przeszkleń od strony północnej, zaleca się też stosowanie okien o podwyższonej izolacyjności – radzi  arch. Monika Kupska-Kupis z firmy VELUX Polska. Przed zakupem okien i wyborem producenta warto jest także porównać parametry określające izolacyjność termiczną i akustyczną. Im niższy jest współczynnik przenikania ciepła – U, tym lepiej chronią przed chłodem. Warto pamiętać, że światło słoneczne wpadające do wnętrza może nie tylko je oświetlać, ale także ogrzewać, o czym często zapominamy, szczególnie zimą. Najlepszą miarą efektywności energetycznej okna jest jego bilans energetyczny, czyli różnica pomiędzy energią słoneczną, która dociera przez okno oraz ciepłem, które przez nie ucieka. Dlatego przy wyborze okna, należy decydować się na takie modele, które mają dobre właściwości izolacyjne, ale mają także jak największą powierzchnię szyby i przepuszczają energię słoneczną. Ważny jest również współczynnik g - mówi nam on o tym, ile % ciepła można pozyskać przez okno. Okna o najniższych współczynnikach U są szczególnie zalecane do zamontowania od północy, gdzie straty ciepła są największe. Natomiast od południa okna powinny mieć dobry współczynnik U, a także dobry współczynnik g – dodaje ekspertka.

Światło dzienne

Prawidłowe doświetlenie przestrzeni poddasza mogą zagwarantować okna połaciowe, gdyż dzięki nim światło równomiernie rozjaśnia pomieszczenia. Okna zapewniają naturalną wentylację i kontakt wzrokowy z otoczeniem, a także wizualnie powiększają przestrzeń poddasza. Stopień prawidłowego doświetlenia światłem jest określany stosunkiem powierzchni okna liczonej w świetle ościeżnicy do powierzchni podłogi. Planując rozmieszczenie okien, należy pamiętać o jednej zasadzie – lepszy efekt doświetlenia uzyskamy, jeśli zastosujemy kilka mniejszych otworów okiennych umieszczonych w różnych miejscach w dachu, niż jeśli zamontujemy jedno duże okno – doradza architekt Mariusz Jaworski z Pracowni Projektowej ARCHIPELAG. Światło na poddasze można wprowadzić również poprzez zastosowanie świetlików tunelowych, okien typu „wole oka” lub wybudowanie lukarny.

Okna a funkcja pomieszczeń

W domach jednorodzinnych, na poddaszach, najczęściej znajduje się strefa nocna, gdzie zwykle zlokalizowane są sypialnie, pokoje dzieci i rodzinne łazienki. Ze względu na potrzebę uzyskania w nocy komfortu, poczucia bezpieczeństwa i wyciszenia, dobrze jest zaplanować sypialnię z oknami skierowanymi na wschód, aby promienie słoneczne delikatnie budziły nas rano i nie nagrzewały pomieszczenia przez cały dzień. Planując rozmieszczenie i ilość okien na poddaszu, należy również mieć na uwadze możliwość przegrzania pomieszczenia, szczególnie w przypadku przeszkleń zlokalizowanych na południowej połaci dachu. Zjawisko to można ograniczyć stosując rolety zewnętrzne (zatrzymują nawet do 97% ciepła), a także dzięki zainstalowaniu klimatyzacji lub sprawnego systemu wentylacji mechanicznej z rekuperacją  – podpowiada architekt Mariusz Jaworski. Podczas deszczu, w nocy najczęściej zamyka się okna i w pokojach może być duszno. Dzięki wydajnej klapie wentylacyjnej można zapewnić stały dopływ powietrza, a wbudowany, łatwy w konserwacji filtr zapobiega przedostawaniu się kurzu i owadów. Ciszę, spokój i zaciemnienie podczas odpoczynku zagwarantują niezwykle praktyczne rolety zewnętrzne – dodaje ekspertka z firmy VELUX Polska.

Łazienka pełna światła

W łazience na poddaszu należy połączyć kilka specyficznych wymagań dotyczących światła. Jest to miejsce, gdzie można zrelaksować się w przyjemnej kąpieli przy nastrojowym oświetleniu, jak i wykonać precyzyjny makijaż. Każda z tych aktywności wymaga innego doświetlenia. Dobrze jest zaplanować łazienkę z oknami skierowanymi na północ, dzięki czemu zyskuje się odpowiednie światło – równomierne i niepowodujące kontrastów. W małej łazience okno może być zainstalowane nad wanną lub toaletą. W tym pomieszczeniu zwykłe ramy okienne są narażone na zawilgocenie, dlatego warto tu zainwestować w nowoczesne okna drewniano-poliuretanowe, odporne na wilgoć. Okna w kolorze białym idealnie pasują do wyposażenia łazienki i łatwo utrzymać je w czystości – radzi architekt Monika Kupska-Kupis z firmy VELUX Polska. W łazienkach pośrodku kondygnacji sprawdzi się świetnie świetlik tunelowy, nie dostarcza on tyle samo światła co okna, ale można swobodnie korzystać z pomieszczenia bez zapalania światła. 

Pogodny kącik dla dziecka na poddaszu

Pokój dla dziecka jest pomieszczeniem wielofunkcyjnym – sypialnią, miejscem do nauki i zabaw. Niezmiernie ważne jest właściwe oświetlenie strefy, gdzie najmłodsi będą czytać książki i odrabiać lekcje. Najlepiej, jeśli miejsce takie znajduje się w pobliżu naturalnego źródła światła, dlatego biurko dobrze jest ustawić niedaleko okna lub tuż pod nim. Korzystnie jest, jeśli pokój dziecka znajduje się od strony południowej lub zachodniej. Taki układ będzie szczególnie sprzyjający w porze jesienno-zimowej – duża ilość naturalnego światła bardzo przyda się maluchowi spędzającemu czas na zabawie w swoim pokoju – radzi architekt Mariusz Jaworski z Pracowni Projektowej ARCHIPELAG. Do pokoju dziecka dobrze jest wybrać okno z szybą laminowaną, tj. zabezpieczoną specjalną folią, która w przypadku stłuczenia nie skaleczy dzieci – szkło nie wypadnie z ościeżnicy, ani nie rozbije się na drobne kawałki – dodaje ekspertka Monika Kupska-Kupis. 

Warto pamiętać

Obecnie nie ma problemu z dostosowaniem okien dachowych zarówno do indywidualnych potrzeb inwestora jak i architektury budynku. Na rynku dostępne są różne rodzaje okien połaciowych – zwyczajne obrotowe, obrotowo-klapowe, wyłazowe, wysokoosiowe, kolankowe, doświetlające, a nawet balkonowe. Okna z górnym otwieraniem są idealne przy ściance kolankowej do wysokości ok. 120 cm. Górny uchwyt otwierający zapewnia łatwe otwieranie i zamykanie okna, nawet jeżeli bezpośrednio pod oknem znajdują się meble – dodaje Monika Kupska-Kupis z firmy VELUX. Zaś okna z dolnym otwieraniem można zalecić do montażu przy ściance kolankowej wysokości 150 cm. Pamiętać jednak należy, że umieszczanie mebli pod oknem z klamką na dole może utrudniać otwieranie okna. Starannie zaplanowane doświetlenie pomieszczeń zagwarantuje wygodę mieszkania pod skosami.

Czytaj również: