Jaki asortyment na ściany - poradnik o budowaniu cz. 3

Jakie materiały na ściany (i nie tylko na ściany) to odwieczny dylemat budujących. Jeśli inwestorzy chcą budować z betonu komórkowego, to stają przed kolejnymi dylematami. Nie wiedzą jaki asortyment wybrać. Oprócz różnego rodzaju formatów elementów murowych są jeszcze przecież różnego rodzaju gęstości, różnego rodzaju kształty bloczków w kontekście profilowania.

Dylemat pierwszy - jakie wymiary bloczków?

W Polsce najczęściej budowane są domy, których ściany wymagają dodatkowego ocieplenia. Mury, zarówno zewnętrzne jaki i nośne wewnętrzne zazwyczaj powstają z elementów o grubości 24cm. Mur stawiany z bloczków SOLBET o wymiarach 24 x 24 x 59 cm zapewnia dostatecznie dużo miejsca, by oprzeć na nim stropy i zmieścić wieńce żelbetowe, które pełnią ważną funkcję w budynku. Liczba bloczków, jaka przypada na 1 m²wynosi 7 sztuk (jest to zresztą niezależne od szerokości bloczków, ponieważ wszystkie bloczki mają wysokość 24cm i długość 59cm. 

Dylemat drugi – jaka gęstość?

Klasa gęstości bloczków oznacza średnią gęstość w stanie suchym. Z tym związane są inne właściwości, m.in. wytrzymałość na ściskanie oraz izolacyjność cieplna. Do budowy budynków jednorodzinnych, które są najczęściej budynkami dwukondygnacyjnymi, czyli parter + piętro albo parter + poddasze użytkowe w zupełności wystarczy zastosować bloczki o klasie gęstości 500 lub 600. Bloczki 500 SOLBET mają wytrzymałość na ściskanie 2,5 MPa, a bloczki 600 mają wytrzymałość na ściskanie 3 MPa. Ją się oblicza uwzględniając różnego rodzaju wzory Z gęstością związana jest izolacyjność cieplna. Im mniejsza gęstość, czyli im lżejszy beton komórkowy, tym lepsze ma właściwości termoizolacyjne. Porównując 500 z 600 wynika, że dla 500 współczynnik przewodzenia ciepła (lambda) l=  0,135 W/mK, natomiast dla 600 l= 0,170 W/mK Im niższa wartość l tym lepsza izolacyjność cieplna. Uproszczając temat, oznacza to, że ściana z 500 vs. ściana 600, to jakbyśmy mieli ściany ocieplone warstwą termoizolacji grubszej o 2cm (to jest oczywiście duże uproszczenie, bo zależy to od całkowitej grubości ocieplenia). Więc to oznacza, że inwestor budujący z 500 dostaje jakby 2 cm w gratisie vs. 600. Pod względem wytrzymałości na ściskanie, izolacyjności cieplnej dochodzimy do wniosku, że różnice są niewielkie, pomiędzy klasą gęstości 500 a 600. Należy jeszcze dodać, że 500 jest lżejsza od 600 o około 20 %, więc to dodatkowy atut dla wykonawcy, któremu łatwiej będzie budowało się z lżejszego materiału.

Dylemat trzeci – jakie profilowanie?

Mamy już wybrany format bloczków, klasę gęstości więc na koniec trzeba się jeszcze zdecydować na to, jakie bloczki wybrać w kontekście profilowania. Profilowania elementów murowych zostały wprowadzone po to, by ułatwić i przyspieszyć prace murarskie oraz zmniejszyć zużycie zaprawy, gdyż nie trzeba wypełniać spoin pionowych. Można więc wybrać bloczki profilowane na pióra i wpusty z uchwytami montażowymi. Wówczas zaprawą murarską wypełnia się spoiny poziome i pionowe tylko w miejscach, w których nie będzie połączenia na pióra i wpusty (czyli w narożach ścian i w miejscach, w których są bloczki docięte). Kolejną opcją jest wybór bloczków profilowanych na wpust-wpust z uchwytami montażowymi. Te bloczki muruje się wypełniając spoiny poziome i pionowe. Zaprawę w spoinach pionowych nanosi się na powierzchnie bloczków, które się ze sobą stykają. Wpustów nie wypełnia się zaprawą. Trzecią opcję jest wybór bloczków bez profilowania z uchwytami montażowymi. Wówczas zaprawę nanosi się we wszystkich spoinach poziomych i pionowych. Wszystkie bloczki 24 cm posiadają uchwyty montażowe, których nie wypełnia się zaprawą. 

Bloczki profilowane na pióra i wpusty produkowane są w kategorii wymiarowej TLMB i mają nazwę handlową Optimal Plus. Pozostałe bloczki to elementy kategorii TLMA o nazwie handlowej Optimal. Oznaczenie TLMB (TLMA) - Thin Layer Mortar Category B (lub A) – (dosłownie: zaprawa cienkowarstwowa kategorii B (lub A)). To najdokładniejsze bloczki, których odchyłki wymiarowe wynoszą dla bloczków TLMB ±1mm na wysokości oraz ±1,5mm na długości i szerokości bloczka, natomiast dla bloczków TLMA ±2mm na wysokości i szerokości bloczka oraz ±3mm na długości bloczka. Ściany na cienkie spoiny można murować zarówno z bloczków kategorii TLMB jak i TLMA.

Na które bloczki się zdecydować w kontekście profilowania? Dla inwestora jest to obojętne. No, może nie do końca, bo skoro zużycie zaprawy jest mniejsze dla bloczków profilowanych na pióra i wpusty, to koszty wymurowania ścian będą niższe. np. zużycie zaprawy jest mniejsze w przypadku murowania ścian z bloczków profilowanych na pióra i wpusty niż w przypadku murowania bez profilowania, albo z profilowaniem na wpust-wpust.

Co zatem wybrać?

Wybór tylko z pozoru wydaje się trudny, bo efekt końcowy będzie podobny - z każdego rodzaju bloczków SOLBET można wymurować precyzyjnie i szybko ściany na cienkie spoiny. Wybierajmy więc dowolnie. No, chyba, że może to być podyktowane warunkami szczególnymi, o których ma wiedzę projektant, więc dobrze by było się dowiedzieć.  

Od Autora:

Jako projektant, kierownik budowy oraz product manager mam możliwość bezpośrednich rozmów z inwestorami na tematy budowania. Najczęstszym pytaniem jest: jaki materiał wybrać? Często inwestorzy chcą mieć wszystko NAJ. Najlepszy materiał, najcieplejszy materiał, najbardziej wytrzymały materiał. No i sami wpadają w pułapkę takiego myślenia. Nie tędy droga. Wg mnie idea NAJ to rozwiązanie najbardziej racjonalne (chyba nie ma takiego słowa, bo coś może być racjonalne lub nie, a nie bardziej racjonalne).

Tłumaczę, wówczas inwestorom: nie ma sensu, by ich dom był wybudowany z materiałów o największej wytrzymałości na ściskanie (np.15 MPa), bo nawet elementy murowe o wytrzymałości 2,5 MPa spełnią wymagania pod względem konstrukcyjnym. Nie ma sensu stosować bloczków najcieplejszych np. o klasie gęstości 400, bo ta klasa gęstości jest świetna, ale do ścian jednowarstwowych bez ocieplenia. Wówczas przy murach o dużym przekroju - bo takie ściany mają grubość 42cm jest to rozwiązanie racjonalne w tym przypadku. 

Pamiętajmy, idea NAJ polega na stosowaniu rozwiązań najbardziej racjonalnych (znowu to słowo). W tych wyborach bardzo dobrymi przewodnikami powinni być projektanci i kierownicy budów.

Tomasz Rybarczyk

Architekt

Zobacz również: